Đến năm 2030, phấn đấu xuất khẩu đạt 100 tỷ USD là định hướng của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại lễ kỷ niệm 20 năm thành lập Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), chiều 13/12.
Thủ tướng đánh giá, Hiệp hội Dệt may Việt Nam đã đóng góp vào sự phát triển của ngành dệt may, tích cực và chủ động tham vấn chính sách, nhất là trong đàm phán các hiệp định thương mại tự do như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).
Thời gian tới, Thủ tướng đặt ra 6 vấn đề với ngành dệt may. Đó là, cần chú trọng hơn, quan tâm đúng mức hơn tới thị trường gần 100 triệu dân trong nước. Đây chính là hướng phát triển bền vững cho ngành dệt may.
Thứ hai, ngành dệt may vẫn thiếu tự chủ về nguyên liệu, chủ yếu chỉ sản xuất sợi và gia công sản phẩm. Hiện nay, 60% nguyên liệu xơ sợi phải nhập khẩu. Việt Nam chưa làm chủ và phát triển được các công đoạn sản xuất như nhuộm, chế tạo các loại vải chất lượng cao, vật liệu, phụ kiện cao cấp. Đó là nguyên nhân khiến giá trị gia tăng chưa cao.
Thứ ba, cơ cấu sản phẩm xuất khẩu còn lệch hẳn về may mặc với kim ngạch chiếm đến 78% tổng kim ngạch của toàn ngành, đạt 28/36 tỷ USD xuất khẩu năm 2018, trong khi đó sợi chỉ chiếm tỷ lệ hơn 8% và vải gần 3%, phụ kiện may dưới 10%. Cơ cấu sản phẩm cần phải tính lại một cách cụ thể hơn để có sự phân công sản xuất tốt hơn.
Thứ tư, cơ cấu lao động ngành còn hạn chế. Đến cuối năm 2018, trong gần 3 triệu lao động đang làm việc ở 7.000 doanh nghiệp dệt may trên cả nước thì mới có khoảng 25% lao động có đào tạo chuyên môn, còn lại 75% lao động chưa qua đào tạo, chủ yếu mới tốt nghiệp phổ thông cơ sở,p phổ thông trung học, 17% mới học tiểu học.
Thứ năm, lợi thế cạnh tranh nhân công giá rẻ, vốn là lợi thế cạnh tranh lâu nay của ngành dệt may đang mất dần. Vì vậy, Thủ tướng đặt vấn đề về việc ngành dệt may trong năm tới sẽ phải làm gì để tự nâng mình lên các nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị kinh tế để tiếp tục giữ vững vị trí cường quốc dệt may của thế giới.
Thứ sáu, công tác phát triển Đảng ở các doanh nghiệp dệt may Việt Nam đang bộc lộ một số bất cập. Số doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chiếm hơn 70% số doanh nghiệp trong ngành dệt may Việt Nam, có một số nguy cơ trắng các tổ chức Đảng trong doanh nghiệp này. Nhiệm vụ của Hiệp hội chính là làm sao để khắc phục được tình trạng này.
Về định hướng một số nhiệm vụ thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, phải tạo ra thương hiệu sản phẩm, thương hiệu doanh nghiệp mang tầm thế giới, khu vực, mang lại lợi ích lâu dài cho đất nước, cho thế hệ mai sau. Đến năm 2030, phấn đấu xuất khẩu đạt 100 tỷ USD.
Thủ tướng đề nghị, phấn đấu đến 2030 có ít nhất 30 thương hiệu của ngành dệt may đóng góp vào thị trường thế giới. Đồng thời nhắc lại, dệt may Việt Nam phải đứng tốp đầu của thế giới. Do đó, cần có tinh thần tự cường phát triển và phải hướng tới sự phát triển bền vững, thịnh vượng.
Hiệp hội cần tiếp tục làm tốt vai trò kết nối giữa các doanh nghiệp, hình thành các chuỗi giá trị gia tăng cao, các chuỗi giá trị toàn cầu, tổ chức phối hợp hoạt động giữa các hội viên vì lợi ích chung của hội, thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích, nâng cao năng lực chuyên môn, tham gia các chương trình phát triển kinh tế văn hóa xã hội của đất nước.
Thủ tướng cũng lưu ý, cần chủ động xây dựng nguồn nhân lực, đào tạo, bồi dưỡng nhân tài, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, phổ biến chính sách, luật pháp, cả những kinh nghiệm thành công và không thành công. Hiệp hội cũng phải là đầu mối giúp các doanh nghiệp nghiên cứu thị trường, thị hiếu người tiêu dùng, đặc biệt là nghiên cứu công nghệ mới, nhất là lĩnh vực sản xuất vải, phụ liệu, nâng cao năng suất, hiệu quả, sản xuất đi đôi với bảo vệ môi trường.
Thủ tướng khẳng định, Chính phủ luôn lắng nghe, ủng hộ, hỗ trợ và cũng mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp trên tinh thần xây dựng hệ thống chính sách của Nhà nước kiến tạo phục vụ và phát triển.
Dệt may là một trong những ngành có kim ngạch xuất khẩu cao nhất, là ngành sử dụng nhiều lao động nhất cả nước, 3 triệu lao động, chiếm 1/4 số lao động toàn ngành công nghiệp. Từ chỗ Việt Nam chưa có tên trên bản đồ thế giới về dệt may đã vươn lên vị trí cường quốc về xuất khẩu, đứng thứ 3 thế giới sau Trung Quốc và Bangladesh trong lĩnh vực này.
Đến nay, Hiệp hội có 487 hội viên chính thức, 500 hội viên liên kết, 7.000 doanh nghiệp dệt may, có mức tăng kim ngạch xuất khẩu tới 106 lần trong 20 năm qua, đóng góp quan trọng vào kỷ lục kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước năm 2019 là cán mốc 500 tỷ USD.